30 NĂM T̀M CHÂN LƯ
Vơ Văn Ḥe YKH15
Đến Riverside trong một sáng trời đông lạnh lẽo vào đầu thập niên 80 với hành trang lo sợ, bồn chồn, khiếp đảm trên một đất nước vĩ đại, giàu có Hoa Kỳ. Khi mọi người đang vui mừng, háo hức để chuẩn bị mua sắm cho Mùa Giáng Sinh th́ tôi phải lang thang trên các nẻo đường của các khu shopping phồn thịnh để t́m một câu hỏi cho hành tŕnh t́m chân lư và tự do của ḿnh.
Sinh ra và lớn lên trên đất thần kinh, nơi mà chùa chiền nhiều hơn nhà thờ! Tiếng kinh kệ vang vọng, ngân nga hơn tiếng chuông giáo đường buổi sáng. Rồi khi cộng sản xâm chiếm miền Nam Việt Nam, tự do tôn giáo chỉ c̣n là những mỹ từ trên văn chương để thay vào đó là những đàn áp dă man, khiếp sợ. Những buổi sáng chúa nhật đi lễ không c̣n được tự do thờ phượng như ngày xưa, thay vào đó là sự sợ hăi, tù đày có thể xảy đến. Trái ngược lại với Việt Nam, đất nước tự do này đă cho tôi một cái nh́n hoàn toàn mới lạ, nhà thờ đủ loại khắp nơi trên mọi nẻo đường, c̣n chùa chiền th́ hoàn toàn không thấy.
Lang thang đi t́m Chúa qua các thánh đường của nhiều giáo phái với những giáo lư và nghi lễ khác nhau đă đem đến cho xă hội Hoa Kỳ tính cách đa dạng của tôn giáo. Không ai có thể hiểu tường tận là tại sao có nhiều giáo phái đến như thế? Đi t́m chân lư qua nhiều giáo phái đă dạy cho tôi hiểu được phần nào sự khác biệt của các giáo phái. Từ từ ṭ ṃ trong đêm tối tôn giáo tôi lần lượt hiểu được một cách phổ quát các giáo phái khi tiếp xúc trực tiếp với họ.
Seventh Day Adventist tạm dịch là Cơ Đốc Phục Lâm: tôn giáo chính của trường Đại Học Y Khoa Loma Linda.Tín đồ chỉ đi thờ phượng Chúa vào ngày thứ bảy, hầu như họ chị áp dụng luật Cựu ước. Quan điểm thần học không dừng lại ở Tân Ước nhưng c̣n dựa vào các giáo điều của Ellen White. Các tín đồ của giáo phái này có một tấm ḷng quảng đại, sẵn sàng giúp đỡ cho các người tỵ nạn Việt Nam đầu tiên đến Riverside.
Church of Jesus Christ of Latter Day Saints: nôm na gọi là đạo Mormon. Tôn giáo này rất quen thuộc với h́nh ảnh hai anh chàng thanh niên đi xe đạp, gơ cửa từng nhà để giảng đạo. Nhà thờ chính nguy nga, lộng lẫy ở Salt Lake City, Utah là trụ sở trung ương của giáo phái này. Đạo này nổi tiếng qua việc “đa thê” (nhiều vợ), sống thành tập đoàn (cult) riêng biệt. Từ chối các chương tŕnh nhân đạo như welfare, SSI của chính quyền, họ chỉ muốn tự lập về tài chánh. Sách Khải Huyền không phải là nơi chấm dứt, thế nhưng giáo phái này c̣n dựa trên The Book of Mormon do ông Joseph Smith , Jr.- Cha đẻ của giáo phái thiết lập.
Jehova’s Witness: tạm dịch Nhân Chứng Đức Giê Hô Va. Giáo phái này thường đi truyền giảng bởi một nhóm gia đ́nh nhỏ, áo quần tươm tất lịch sự đi gơ cửa từng nhà để làm chứng nhân cho Chúa. Nhà thờ không gọi là church nhưng được gọi là Kingdom Hall. Các tín đồ được giảng dạy qua cơ quan Tháp Canh (Watch Tower) với những luật lệ khác thường như không được truyền máu, không mừng giáng sinh, không tin vào Phục sinh, không tin vào Thiên Chúa Ba Ngôi, v.v…Trái đất là nơi sống vĩnh cửu.
Judaism: Do Thái Giáo, tin vào cựu ước mà thôi. Có lẽ chỉ thấy vài ba temple ở Riverside, ví dụ ở đường Central góc Victoria. Đạo này là tiền thân của Ki Tô Giáo. Thần học khác biệt quan trọng là giáo phái này không tin Chúa Giê Su là Đấng Cứu Thế.
Muslim: Hồi giáo, không nh́n thấy phát triển ở Quận Riverside, có lẽ tại thành phố Temecula sẽ có Mosque (giáo đường) đang xây dựng. Giáo phái này rất mạnh ở vùng Trung Đông và có số lượng tín đồ đông nhất trên thế giới.
Hindu: Ấn Độ Giáo cũng có mặt tại Riverside với một ngôi chùa khang trang và với một số tín đồ khiêm nhường. Đại đa số tín đồ là người Ấn Độ làm việc trong ngành Y Khoa. Thần học không khác ǵ Phật Giáo và cũng tin vào kiếp sau.
Bây giờ, xin mời các bạn trở về các giáo phái có liên quan với Công Giáo. Đầu tiên xin được nêu lên:
Orthodox Church hay c̣n gọi là Orthodox Catholic Church, hoặc là Eastern Orthodox Church: là Giáo Chính Thống Giáo Đông Phương, thần học và nghi lễ không khác Công Giáo là bao. Các vị Thượng Phụ là chủ chăn của giáo phái. Chính Thống Giáo có tín đồ đứng hàng thứ hai trong Ki Tô Giáo. Đức Thánh Cha luôn t́m cách để có giáo hội hiệp thông. Niềm tin căn bản không khác ǵ Công giáo như Mầu Nhiệm Chúa Ba Ngôi, Sự sống lại, Các Thánh v.v…
Lutheran: không c̣n xa lạ ǵ đối với chúng ta, được Martin Luther tách ra khỏi Giáo Hội Công Giáo Rô-ma. Quan điểm thần học căn bản chính của giáo phái theo Luther là con người được tha tội qua hồng ân (Grace) của Thiên Chúa. Nghi lễ ngày chúa nhật không khác công giáo là bao, điều khác biệt căn bản là giáo phái này không tin vào bí tích thánh thể, nhưng chỉ “làm việc này” để tưởng nhớ đến Chúa Giê Su mà thôi.
Episcopal: Anh Giáo được Vua Henry VIII tách ra khỏi giáo hội Công giáo sau khi bị Đức Giáo Hoàng Clement dứt phép thông công. Hơn cả triệu người trên thế giới đă chứng kiến hoàng tử William và công nương Kate làm lễ thành hôn theo nghi lễ Anh Giáo. Quan điểm thần học của giáo phái này không khác Lutheran là mấy. Điều thích thú trong giáo xứ chúng ta là phu quân của Dr. Sarah là nguyên Mục Sư Elder đă trở lại với Công giáo và MS Elder đă được ĐGM Gerald Barnes phong chức linh mục vào năm 2004. Ngày nay có rất nhiều Mục Sư và tín đồ Anh Giáo muốn trở về với Công Giáo.
Methodist: một giáo phái Tin Lành do John Wesley thành lập. Quan điểm thần học và nghi lễ phụng vụ tương tự như Anh Giáo. Tín đồ Methodist nổi tiếng nhất là Bà Bộ Trưởng Ngoại Giao Hillary Clinton.
Baptists or Southern Baptists: là một giáo phái có khá nhiều nhà thờ và tín đồ tại Riverside.Quan điểm thần học chính gắn liền với chữ Baptism (rửa tội) có nghĩa là tín đồ được rửa tội d́m ḿnh trong nước (immersion) sau khi đă đủ khôn ngoan, hiểu biết và chấp nhận Chúa Giê Su là Đấng Cứu Thế. Ngoài ra các nghi lễ và phụng vụ không khác ǵ lắm so với Anh Giáo.
Presbyterian Church: Hội Thánh Trưởng Lăo xuất phát từ Anh Quốc, dựa trên quan điểm thần học của Calvin. Quan điểm về bí tích Ḥa Giải rất khác với Công Giáo. Niềm tin và nghi lễ không khác Anh Giáo. Tại Riverside có nhà thờ Presbyterian lớn nhất nằm ngay trước bệnh viện Riverside Communty Hospital trên góc đường 14 và Magnolia-Market.
Assembly of God: Hội Thánh Phúc Âm ngũ Tuần, giáo phái này chú trọng vào quyền năng của Chúa Thánh Thần như danh xưng. Quan điểm thần học là chú trọng vào việc cầu nguyện chữa lành, nói tiếng lạ (speaking in tongue). Nghi lễ phụng vụ tương đối “ồn ào” với những bản nhạc khá rầm rộ. Ngoài ra các nghi thức phụng vụ khác cũng không khác nhiều so với các giáo phái Tin Lành khác.
Trên đây chỉ là tóm lược đại cương của các giáo phái mà tác giả đă t́m hiểu trong hơn 30 năm sống trên đất Mỹ. Ngoài ra cũng c̣n khá nhiều nhà thờ khác chỉ xưng ḿnh là Ki Tô hữu (Christian) chứ không mang một danh xưng của giáo phái (denomination) nào. Chúng ta rất quen thuộc với nhà thờ Tin Lành lớn nhất Riverside là Harvest Christian Church ở góc đường Arlington và Adams của Mục Sư Greg Laurie, hàng năm nhà thờ này tổ chức các buổi truyền giảng lớn tại Anaheim Stadium.
Miệt mài đi t́m hiểu các giáo phái trong nhiều năm sống trên đất nước tự do tín ngưỡng này, tôi chỉ t́m được nguồn mạch sự sống qua Giáo Hội Công Giáo Rô Ma mà thôi. Lời mời gọi của Chúa Giê Su là lời nhắc nhở hàng ngày trên bước đường t́m CHÂN LƯ của tôi. “Chính Ngài nói rằng tôi là Vua. Tôi đă sinh ra và đă đến thế gian nhằm mục đích này: làm chứng cho sự thật. Ai đứng về sự thật th́ nghe tiếng tôi” (Gioan 18,37). Lạy Chúa! Phi la tô đă hoàn toàn không hiểu CHÂN LƯ (sự thật) là cái chi, thế nhưng qua mầu nhiệm thánh thể hàng ngày trên bàn thánh, Chúa đă cho con tim thấy được chân lư của đời con.
Ḷng thương xót tuyệt đối của Thiên Chúa dành cho nhân loại làm cho chúng ta phải tự vấn lương tâm: con phải làm ǵ để đền đáp t́nh yêu cao cả, vô biên này? Xin Mẹ La Vang, Đấng đă đứng bên cạnh Chúa Giê Su trong giờ lâm chung của Ngài giúp cho chúng con biết sẵn sàng đi theo chân lư cứu rỗi của Thiên Chúa và biết đem t́nh yêu bao la, quảng đại đến cho những người đau khổ trên toàn thế giới.
Xin được dâng lên Mẹ La Vang qua lời cầu nguyên kết thúc:
Lạy Mẹ LaVang
Trong cơn nguy biến
Xin Mẹ giữ ǵn
Đoàn chiên nhân lành
Trên đường chân lư
Theo gương của Mẹ
Trung thành can đảm
Trên đường vinh quang.
Riverside, California tháng Mẹ Muôn Hoa 2011
Giu-Se Vơ Văn Ḥe
